ΕΛΕΝΗ ΔΙΚΑΙΟΥ

 Ελένη Δικαίου

Η Ελένη Δικαίου γεννήθηκε στην Νέα Ιωνία Βόλου στις 17 Νοέμβρη του 1952. Ήταν ένα παιδί που διάβαζε πολύ κι ονειρευόταν να γίνει συγγραφέας. Μεγαλώνοντας συνέχισε να ονειρεύεται, μονάχα που τα όνειρά της τώρα πια τα φτιάχνει ιστορίες που τις μοιράζεται με τους αναγνώστες της.

Από το 1991 ασχολείται αποκλειστικά με την λογοτεχνία για εφήβους και παιδιά. Έργα της έχουν βραβευθεί στην Ελλάδα και το Εξωτερικό και έχουν μεταφραστεί στην Γαλλία και την Κορέα. Το 2004 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά για το βιβλίο της Το μεγάλο ταξίδι του Οδυσσέα.

Έργα της Ελένης Δικαίου από τις Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ - Βραβεία Μυθιστορήματα

• Τα κοριτσάκια με τα ναυτικά {Έπαινος Ένωσης Σμυρναίων}. Έχει μεταφραστεί και κυκλοφορεί στα Γαλλικά από τις εκδόσεις L΄ ECOLE DES LOISIRS με τον τίτλο: Que demain soit un jour de bonheur.
• Oι θεοί δεν πεθαίνουνε στην Πέλλα {Βραβείο Κέντρου Τέχνης του Παιδιού}
• Μου μαθαίνετε να χαμογελάω, σας παρακαλώ; {Έπαινος Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου}
• Αναζητώντας τους χαμένους ήρωες {Tιμητική Διάκριση από το Πανεπιστήμιο της PADOVA στον διαγωνισμό για το PREMIO EUROPEO PIER PAOLO VERGERIO}
• Θα σε ξαναδώ, φιλαράκι μου
• Η κοιλάδα με τις πεταλούδες

Για Μικρότερα Παιδιά

• 1000 ιδέες στις διακοπές, Β΄ Δημοτικού
• Η ιστορία ενός άσπρου γατούλη
• Το ελατάκι με το κόκκινο σκουφί
• Η μαρουδίτσα που έφερε την πασχαλιά
• Σειρά: Σαν παραμύθι - Ελληνική Μυθολογία
  Οι αρχαίοι θεοί
  Οι ήρωες: Ηρακλής
  Οι ήρωες: Θησέας, ο ήρωας της Αθήνας
  Οι ήρωες: Ο Ιάσονας και η εκστρατεία για το χρυσόμαλλο δέρας
  Κάτω από τα κάστρα της Τροίας
  Το μεγάλο ταξίδι του Οδυσσέα, (Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά)
  Ο πόλεμος στην Τροία, (Εικονογραφημένο, έχει μεταφραστεί και κυκλοφορεί στην ΚΟΡΕΑ)
  Οι περιπέτειες του Οδυσσέα (Εικονογραφημένο)
  Ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες (Εικονογραφημένο)

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥ

(από την ιστοσελίδα του ΜΙΚΡΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ)

Αυτό το μήνα ο Μικρός Αναγνωστης επισκέπτεται το σπίτι της Ελένης Δικαίου, γνωστής και πολυδιαβασμένης συγγραφέως, η οποία συζητά μαζί μας για όσα την εμπνέουν ώστε να αντλήσουμε και εμείς ιδέες για τις δικές μας ιστορίες! 

Πώς αρχίσατε να γράφετε βιβλία για παιδιά;

Άρχισα να γράφω από πολύ μικρή, όμως αυτό που λέμε βιβλίο «για αναγνώστες παιδιά» δεν είχα γράψει μέχρι που διάβασα για την προκήρυξη ενός διαγωνισμού παιδικού-εφηβικού  μυθιστορήματος με θέμα  την Μικρασία, τους πρόσφυγες και την ζωή τους πριν και μετά την καταστροφή. Ήθελα πολύ να γράψω  το  βιβλίο, ήμουν παιδί μιας τέτοιας οικογένειας,  όμως δεν ήξερα πως. Και τότε  αποφάσισα να γίνω η ίδια παιδί. Ήμουν το Κατινάκι και η Μαρίτσα, η μαμά μου και η δίδυμη αδελφή της στην Σμύρνη κι αργότερα στην Νέα Ιωνία Βόλου, στον προσφυγικό συνοικισμό   όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα. Αυτό ήταν, τα κατάφερα. Έτσι έγραψα ΤΑ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙΑ ΜΕ ΤΑ ΝΑΥΤΙΚΑ, ανακαλύπτοντας ταυτόχρονα πως μπορούσα να μιλήσω στην γλώσσα των παιδιών, αυτή που καταλαβαίνουν και οι μικροί μα και οι μεγάλοι. 

Ποια είναι τα εργαλεία της δημιουργίας σας;

 Είναι τα μάτια μου και τα αυτιά μου που μου φέρνουν εικόνες από τον κόσμο γύρω μου, είναι τα βιβλία που διαβάζω μα το πιο σπουδαίο εργαλείο είναι η καρδιά μου που τα παίρνει όλα αυτά κι αφού τα ξεχωρίζει  με αγάπη   μου λέει «αυτό να το κάνεις βιβλίο ετούτη την στιγμή ή εκείνο στο φύλαξα στην γωνίτσα  μέχρι  να ΄ρθει η σειρά του» 

Από πού πηγάζουν οι ιστορίες σας;

Από κάτι που είδα, για παράδειγμα έναν «άσπρο γατούλη» ολομόναχο στο δάσος, ένα παλιό σπίτι στην γειτονιά  μου που γκρεμίστηκε κι αφού   προστάτευσαν με  την «γυάλινη αυλή» τα αρχαία πιθάρια που βρέθηκαν στα θεμέλια , στην θέση του χτίστηκε ένα σχολείο…    
Άλλες φορές πάλι γράφω  ξεκινώντας από κάτι που διάβασα ή γιατί θέλω να μοιραστώ με τα παιδιά τις αγαπημένες ιστορίες των δικών μου παιδικών χρόνων, αυτές με τους ήρωες και τους θεούς της Ελληνικής  Μυθολογίας   

Πού γράφετε;

Παντού. Κρατάω σημειώσεις στα πιο απίθανα χαρτάκια, σε χαρτοπετσέτες,   ακόμη και σε κουτάκι από τσίχλες έχω σημειώσει. Καμιά φορά ξυπνάω την νύχτα και για να μην ξεχάσω αυτό που σκέφτηκα το σημειώνω στο ημερολόγιο που έχω στο γραφείο μου. Παλιά αυτές οι σημειώσεις γίνονταν   «βιβλία κι άλλα γραπτά» με την βοήθεια μιας φορητής γραφομηχανής που την φυλάω με πολλή αγάπη γιατί εκεί έγραψα τα πρώτα βιβλία μου. Τώρα την θέση της την πήρε ο φορητός υπολογιστής. Όσο για το πιο αγαπημένο μου μέρος  είναι το «καλυβάκι» μου, ένα  σπιτάκι που έχω    στην Λίμνη Πλαστήρα  εκεί όπου γράφω   βλέποντας  την λίμνη ανάμεσα στα έλατα και τις βελανιδιές που έχω στην αυλή.

Ποια ήταν τα αγαπημένα σας παιδικά βιβλία όταν ήσασταν μικρή;

 Αγαπημένα μου ήταν τα βιβλία της Πηνελόπης Δέλτα,  του Ιουλίου Βερν,  του Μενέλαου Λουντέμη με πιο αγαπημένο  το «Ένα παιδί μετράει τα άστρα» ….Και  η Οδύσσεια, το παλιό αναγνωστικό του μπαμπά μου!

Ποιο ήταν το αγαπημένο σας μάθημα στο σχολείο;

Τα αρχαία ελληνικά όχι όμως για την γραμματική και το συντακτικό, για τις εργασίες που μας έβαζαν και μάλιστα «προαιρετικά» να αναπλάθουμε με βάση ένα στίχο από την  Ιλιάδα  για παράδειγμα,  το συγκεκριμένο σημείο της ιστορίας. Αυτές τις εργασίες τις λάτρευα!

Ποιο ήταν το αγαπημένο σας παιχνίδι όταν ήσασταν μικρή;

Αγαπημένο μου παιχνίδι ήταν  η μια και μοναδική κούκλα μου, η Νινέτα. Μ΄ αυτήν μου άρεσε να παίζω και αν και μου έκαναν δώρο άλλες κούκλες αργότερα,   καμιά   δεν μπόρεσε να πάρει την θέση της. Την έχω ακόμη.

 

Κάνατε αταξίες όταν ήσασταν μικρή;

Έψαξα, έψαξα να βρω καμιά, αλλά ή τις έχω ξεχάσει ή ήμουν στ΄ αλήθεια ένα παιδί  πολύ ήσυχο, βοηθούσε μάλλον σ΄ αυτό και η πολύ αυστηρή μαμά μου.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας φαγητό και ποιο σιχαίνεστε;

 Αγαπημένο φαγητό είναι  το παστίτσιο,  το οποίο είναι κι απ΄ τις σπεσιαλιτέ μου, όπως και τα σμυρνέϊκα σουτζουκάκια .Όσο για το πιο σιχαίνομαι; Το βούτυρο. Ούτε να το δω πάνω  στο ψωμί ή σε κρακεράκια και τέτοια…

Πώς ήταν η μέρα σας σήμερα;

Είπα καλημέρα στον κόσμο γύρω μου,  έδωσα από μια μεγάλη αγκαλιά  στην Λυδία και την Ιφιγένεια, τις μικρούλες του γιου μου που έφευγαν για το «σχολείο» τους, άνοιξα τον υπολογιστή μου για να ξεκινήσω την καθημερινή μου «δουλειά» και σας περίμενα.

Τι θα γίνετε όταν μεγαλώσετε;

Μα δεν σκοπεύω να μεγαλώσω. Να μικρύνω σκοπεύω!

Ποιο είναι το αγαπημένο σας χρώμα και γιατί;

 Το  λευκό του ελεφαντόδοντου και το  μενεξελί του σούρουπου,  γιατί μοιάζουν φτιαγμένα από άνεμο και ομίχλη πρωινή, έχουν κάτι το αέρινο το παραμυθένιο.

Τι είναι το καλύτερο πράγμα που θα μπορούσε να σας δώσει ποτέ κανείς;

 Αγάπη! Γιατί ούτε να την αγοράσεις μπορείς ούτε να την ζητήσεις παρακαλώντας, μονάχα αν στην δώσει κάποιος με την καρδιά του μπορείς να την αποκτήσεις.  

Αν μπορούσατε να ήσασταν ο ήρωας ενός παιδικού βιβλίου ποιος θα ήταν αυτός;

  Η Νεφέλη, η ηρωίδα μου στο ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΧΑΜΕΝΟΥΣ ΗΡΩΕΣ. 

Ποιο είναι το πιο μαγικό και περιπετειώδες μέρος που έχετε βρεθεί;

  Οι  ψυχές των ανθρώπων, ανάμεσα   στις κρυφές τους σκέψεις, τα συναισθήματα, τις ελπίδες , τις απογοητεύσεις τους, τα όνειρά τους.

Τι είναι η μαγεία;

Αυτό που αντικρίζεις στα μάτια των παιδιών όταν τους δείχνεις την αγάπη σου. Καθρεφτίζεσαι μέσα τους  και  σε κάνουν να νιώθεις σαν την νεραϊδονονά της Σταχτοπούτας, ή καλύτερα ένας μικρός θεός  που μπορείς να πάρεις όλες τις λύπες τους,  όλα να τα καταφέρεις. 

Τι γίνεται μετά το «έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα»;

  Η ζωή συνεχίζεται  γιατί όχι και με καινούργιες  περιπέτειες,  μονάχα που οι «κακοί» σ΄ αυτές τις περιπέτειες δεν  είναι πια τόσο «κακοί» κι ούτε χρειάζεται πια να λειώσει κάποιος σιδερένια παπούτσια για να φτάσει στο κάστρο που είναι φυλακισμένη η πεντάμορφη βασιλοπούλα.

Ποιο είναι το τελευταίο όνειρο που θυμάστε;

  Συνήθως δεν θυμάμαι τα όνειρά μου, όμως αυτό  μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Κατ΄ αρχάς ήταν έγχρωμο, δεν βλέπουμε συχνά  τέτοια όνειρα . Έβλεπα λοιπόν αεροπλάνα να απογειώνονται και όταν χάθηκαν στον ουρανό την θέση τους την πήραν άλογα. Όμορφα άλογα με μακριές χαίτες, έτρεχαν στον διάδρομο απογείωσης και ξαφνικά είδα πως είχαν φτερά κι άρχισαν να πετάνε κι αυτά, ανέβηκαν στον ουρανό και πετούσαν, φτερωτά άλογα μέσα σε ένα καθαρό γαλάζιο! Απίστευτο ε; Μόνο σε όνειρο θα μπορούσε να δει κανείς κάτι τέτοιο.

ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ :

Τα φαντασματάκια της γυάλινης αυλής

Εκδόσεις: Πατάκης, 2009

 

                                                      Ο Αιμίλιος και Τιμόθεος είναι δύο φαντάσματα που για κακή τους τύχη έμειναν χωρίς σπίτι λόγω κατεδαφίσεως. Οι απαιτήσεις όμως που έχουν για το νέο σπίτι που πρέπει να βρουν είναι κάπως αυξημένες: θα πρέπει να κατοικείται από ανθρώπους οι οποίοι θα τους νιώθουν και θα τους αποδέχονται. Υπάρχουν άραγε τόσο ευαίσθητοι και μεγαλόψυχοι άνθρωποι που να μπορούν να αγαπήσουν δύο φαντάσματα; Μια ιστορία για τη δύναμη της φιλίας που αγνοεί ακόμα και τα σύνορα ανάμεσα σε δύο εντελώς διαφορετικούς κόσμους.  

Η ιστορία ενός άσπρου γατούλη

Εκδόσεις: Πατάκης, 2001

Μια ιστορία που διδάσκει με τρυφερότητα και χιούμορ μέσα απ’ τις περιπέτειες ενός γατούλη, του Πασπαρτού, την αξία τού να μοιράζεσαι με τους άλλους όσα δόθηκαν απλόχερα σε σένα. Όταν τα ζωάκια κάνουν ζημιές, δεν πρέπει να τα αποπαίρνουμε. Γιατί μια μικρή ζημιά μπορεί να αποτελέσει την αρχή μιας μεγάλης περιπέτειας, όπως αυτή που έζησε ο Πασπαρτού, ο ήρωας του βιβλίου. Τελικά θα καταφέρει ο άσπρος γατούλης να επιστρέψει στο σπίτι και στην αγκαλιά της αγαπημένης του Χριστίνας;

Τα κοριτσάκια με τα ναυτικά

Εκδόσεις: Πατάκης, 2000  

Το μυθιστόρημα Τα κοριτσάκια με τα ναυτικά είναι η αληθινή ιστορία μιας αστικής οικογένειας της Σμύρνης. Είναι το δράμα και το μεγαλείο του μικροασιατικού ελληνισμού μέσα από τα μάτια δυο παιδιών που γεννήθηκαν εκεί όπου «ήταν όλα μαλακά και ζεστά σαν αγκαλιά, που ρούφαγαν οι άνθρωποι τα μπερεκέτια της Ανατολής και την αγάπη ο ένας τ΄ αλλουνού κι ήταν ευτυχισμένοι». Με λίγα λόγια, η ιστορία είναι η εξής: Δύο δίδυμες αδερφές, το Κατινάκι και η Μαρίτσα, ζουν μια ευτυχισμένη ζωή με τους γονείς τους στη Σμύρνη της Μ. Ασίας. Η όμορφη αυτή ζωή όμως δεν θα κρατήσει για πολύ. Οι Τούρκοι, με τη βοήθεια ξένων, θα κάψουν τη Σμύρνη και θα εκδιώξουν τους Έλληνες που ζούσαν εκεί.  Οι δίδυμες κι η οικογένειά τους, πρόσφυγες πια, θα εγκατασταθούν στο Βόλο και θα προσπαθήσουν, μέσα από τεράστιες δυσκολίες, να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους, κρατώντας όμως μέσα τους την ομορφιά του κόσμου που άφησαν πίσω. Καθώς τα γεγονότα ξετυλίγονται, μπροστά στα μάτια των κεντρικών ηρωίδων του βιβλίου περνάνε όλα όσα σημάδεψαν το γελαστό κι ευγενικό λαό της Ιωνίας από τις ευτυχισμένες μέρες ως το αναγκαστικό του ρίζωμα στους προσφυγικούς συνοικισμούς.