Γνωστός
στους διάφορους πολιτισμούς με διαφορετικά ονόματα,
ο Μάιος ονομάστηκε έτσι από τη ρωμαϊκή θεότητα Maja
(Μάγια) της οποίας το όνομα προήλθε με τη σειρά του από την
ελληνική λέξη Μαία, τροφός και μητέρα.
Οι
αρχαίοι Έλληνες, ως φλογεροί φυσιολάτρες, γιόρταζαν
το άνοιγμα των λουλουδιών και το φτάσιμο της άνοιξης.
Η
γιορτή, όμως, της άνοιξης, η αρχαία Πρωτομαγιά,
πήρε σιγά-σιγά κι επίσημη μορφή. Από τις παλαιότερες γιορτές,
δημιουργήθηκαν τα Ανθεστήρια, η γιορτή των
λουλουδιών. Αυτή ήταν η πρώτη επίσημη γιορτή ανθέων των
Ελλήνων. Ιδρύθηκε πρώτα στην Αθήνα, όπου με
μεγαλοπρέπεια βάδιζαν προς τα ιερά πομπές με κανηφόρες, που
έφερναν άνθη. Έπειτα τα Ανθεστήρια διαδόθηκαν και σ
άλλες πόλεις της Ελλάδος και πήραν πανελλήνια μορφή.
Αργότερα,
με το πέρασμα των αιώνων, η αρχική έννοια της
Πρωτομαγιάς χάθηκε και τα έθιμα επιβίωσαν απλώς ως λαϊκές
γιορτές στις οποίες συμπεριλαμβάνονται περιφορά δέντρων,
πράσινων κλαδιών ή στεφάνων με λουλούδια, , χορός
γύρω από ένα δέντρο ή ένα στολισμένο κοντάρι-γαϊτανάκι.
Πρόκειται για μια από τις ελάχιστες γιορτές χωρίς
θρησκευτικό περιεχόμενο που έχουν διατηρηθεί ως τις
μέρες μας με εκδηλώσεις που απαντώνται στον λαϊκό πολιτισμό
πολλών ευρωπαϊκών λαών.
Το
πρωτομαγιάτικο στεφάνι είναι, σχεδόν, το μοναδικό
έθιμο που εξακολουθεί να μας συνδέει με την παραδοσιακή
Πρωτομαγιά, μια γιορτή της άνοιξης και της φύσης με
πανάρχαιες ρίζες, πλούσια σε εκδηλώσεις σε παλαιότερες εποχές.
Στις μέρες μας η Πρωτομαγιά με το μάζεμα των
λουλουδιών για το πρωτομαγιάτικο στεφάνι, ενισχύει τις
σχέσεις του ανθρώπου με τη φύση, από την οποία οι
περισσότεροι έχουμε απομακρυνθεί, ζώντας στις πόλεις.
Η
κατασκευή του χαρίζει ευφορία σε μεγάλους και
μικρούς, που ξεφεύγοντας από τις πόλεις αναζητούν τη χαρά της
άνοιξης στην ολάνθιστη φύση.
Την
πρώτη Μαΐου γιορτάζεται η μέρα των εργατών. Είναι στην πραγματικότητα η
καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγου. Τον Μάη του
1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο
εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Εορτάζεται επίσης
και σαν μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως
αργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.
Η πρώτη του Μάη, είναι μέρα ορόσημο για τους αγώνες του εργάτη.
Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μάη του
1886, έγιναν ύστερα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον
Καναδά το 1872.
Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, πάρθηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής
Ομοσπονδίας Εργασίας η απόφαση να γίνουν την πρώτη Μάη του 1886
απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο
τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ. Αίτημα η μείωση των ωρών εργασίας και
σύνθημα "Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο".
Εκείνη
τη μέρα, 1η Μαΐου του 1886, 400.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες
που γίνονταν σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο.
Το
1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ελλάδα και το 1893,
2000 διαδήλωσαν ζητώντας οχτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση
στα θύματα εργατικών ατυχημάτων.
Το 1936 έχουμε τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης. Τα γεγονότα ξεκίνησαν
γύρω στο Φεβρουάριου, με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την
απόρριψη των αιτημάτων των εργατών και συνεχίστηκε με συμπαράσταση
καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η
αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά
μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης. Σε μια
συγκέντρωση στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου, χωροφύλακες
πυροβόλησαν και σκότωσαν 7-8 εργάτες. Σ' αυτό το σημείο έχει στηθεί το
μνημείο του καπνεργάτη. Με πυροβολισμούς προσπάθησαν να διαλύσουν και
τις άλλες συγκεντρώσεις και συνολικά είχαμε τουλάχιστον 12 νεκρούς και
300 τραυματίες. Οι δολοφονίες των εργατών ήταν η έμπνευση του Ρίτσου
για τον "Επιτάφιο".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.